Màu nền Màu tối Mặc định Xám nhạt Xanh nhạt Xanh đậm Vàng nhạt Màu sepia Vàng đậm Vàng ố

Font chữ: Palatino Linotype Bookerly Segoe UI Patrick Hand Times New Roman Verdana Tahoma Arial

Chiều cao dòng: 100 120 140 160 180 200

Kích cỡ chữ:

Trong khi Hương chìm đắm trong nỗi buồn cô độc của chiếc lồng son khung sắt, cách đó không xa, ở một căn nhà nhỏ nơi kinh thành náo nhiệt, cuộc sống lại rộn ràng và đầy màu sắc hơn hẳn. Đó là nhà của Nguyệt Lan, con gái út trong một gia đình thêu dệt có tiếng lâu đời. Trái ngược hết lại với màu u tịch của phủ quan nơi Hương ở, căn nhà Lan ở tràn ngập ánh sáng tự nhiên và hương thơm dịu nhẹ của chỉ tơ, thuốc nhuộm cùng với tiếng nhộn nhịp của những người mua kẻ bán những cuộn tơ, sợi vải. Đôi bàn tay Lan thoăn thoắt trên khung thêu, từng mũi kim như nhảy múa. Nếu ví những mũi kim sợi chỉ là những vũ công nhảy múa thì Lan chính là nghệ nhân tạo ra những vũ công đầy tài hoa ấy, các nét thêu đầy uyển chuyển như cái cách cô yêu sự tự do của cây cỏ, tất cả những điều đó được nàng gửi gắm vào từng sợi chỉ.

Một buổi sáng, ánh dương rải vàng trên những mái ngói cổ kính, Lan quyết định ra ngoài tìm cảm hứng cho bức thêu mới. Nàng muốn dệt nên một cảnh sắc thật thanh khiết, một đóa sen vươn mình giữa sương sớm. Lan mang theo chiếc giỏ mây, tay còn cầm theo một tấm khăn tay cánh phượng lụa nhỏ xinh do chính nàng tỉ mỉ thêu nên từ đêm qua. Cánh phượng ấy mềm mại, sống động, như chính nàng vậy.

Trên đường Lan đi ngang qua cổng phủ Thượng Thư Nguyễn, bước chân nàng bỗng khựng lại. Bởi lẽ từ trong vọng ra một tiếng đàn dìu dặt, da diết mà vang vọng một vùng trời. Tiếng đàn ai đó tựa như hơi thở của sương sớm, nhưng lại chất chứa một nỗi buồn man mác, một sự cô đơn sâu thẳm,chẳng biết bằng một cách nào đó mà Lan lại mang cảm nhận này dành cho một đoạn đàn tấu này. Có lẽ là cô con gái út của nhà quan. Nàng từng nghe người ta đồn thổi không mấy hay ho về tiểu thư nhà quan Nguyễn Thượng Thư, rằng nàng đẹp như tiên giáng trần nhưng từ lúc lên 5 trải qua cơn bạo bệnh tưởng chừng như chẳng vượt qua nổi,may mắn thay được một người thầy lang đầy tài đức giúp nàng kéo dài hơi tàn đến giờ. Cũng từ khi ấy gia đình ít cho cô bước chân ra ngoài. Đây là lần đầu tiên Lan được nghe tiếng đàn từ căn phủ ấy, tiếng đàn ấy vậy mà đã chạm đến một góc khuất trong tâm hồn nàng.

Nàng đứng lặng bên ngoài, lắng nghe. Từng nốt nhạc ngấm vào tấc da tấc thịt, vẽ ra trong tâm trí Lan hình ảnh một cô gái thanh thoát, một mình giữa không gian tĩnh mịch, gửi gắm nỗi lòng vào tiếng đàn. Lan cảm thấy một sự đồng cảm kỳ lạ trỗi dậy, dù nàng chưa từng gặp qua mặt người con gái ấy.

Mải mê lắng nghe, Lan không hay biết chiếc cánh phượng lụa nhỏ xinh trên tay mình đã khẽ tuột ra. Cơn gió nhẹ thoảng qua, đưa theo cánh phượng, lướt qua hàng tường cao ngói đỏ, rồi nhẹ nhàng đáp xuống mặt hồ sen xanh biếc phía trong phủ. Nàng bỗng giật mình khi cảm thấy tay mình trống rỗng vội liếc đã thấy chiếc khăn tay ấy nương theo cơn gió mà bay có lẽ đã đáp xuống khuôn viên kia.

Lan định bước đến gõ cổng xin lại, nàng nghĩ sao lại chần chừ. Phủ quan Thượng Thư là nơi tôn nghiêm, nàng một cô gái thợ thêu, thân phận thấp kém, chẳng có lý do gì chính đáng để vào trong. Mà lấy lý do vào lấy chiếc khăn tay bị gió cuốn bay vào thì thật là nực cười. Hơn nữa, cánh phượng đó dù có đẹp đến đâu thì cũng chỉ là một vật nhỏ. Nàng thở dài, quyết định thôi không làm phiền nữa. Nàng chỉ kịp liếc nhìn cánh cửa gỗ sơn son thếp vàng một lần cuối kèm chút sự tiếc nuối, rồi tiếp tục bước đi, còn tiếng đàn vẫn vương vấn mãi trong tâm trí nàng.

Cùng lúc đó, bên trong phủ, Thanh Hương vừa dứt tiếng đàn. Nàng cảm thấy mệt mỏi hơn thường lệ, nhưng tâm hồn lại vương vấn một nỗi buồn không tên. Nàng đứng dậy, khẽ bước ra bậc cửa sổ nhìn xuống hồ sen trong vườn. Cô vốn thích ngắm sen, bởi chúng dù ở trong bùn nhưng chẳng nhơ nhuốc mà nó còn mang vẻ đẹp thoát tục và thanh khiết.

Đôi mắt nàng khẽ dừng lại trên mặt nước. Giữa những cánh sen xanh mướt, nổi bật lên một đóa sen trắng tinh khôi, và cạnh đó, một vật gì nhỏ nhắn, màu hồng phai đang nhẹ nhàng trôi nổi. Hương tò mò, nàng khẽ gọi Linh.

"Linh ơi, em lại đây xem, có vật gì rơi xuống hồ sen vậy?"

Linh nhanh nhẹn chạy tới. Cô bé cúi xuống, dùng một cành cây nhỏ khều nhẹ vật thể lạ. Đó là một cánh phượng được thêu bằng chất lụa cao cấp được nhập của Tô Châu, đường kim mũi chỉ tinh xảo đến bất ngờ, như thể một cánh chim thật vừa đáp xuống hồ rồi hóa thành lụa. Linh cẩn thận nhặt lên, đặt vào lòng bàn tay Hương.

Thanh Hương đón lấy cánh phượng, ngắm nghía thật kỹ. Nàng vuốt ve từng sợi chỉ, cảm nhận sự khéo léo và tâm huyết mà người thợ đã dùng đôi tay tài hoa mình gửi gắm vào đó. Khác với những bức thêu hoa mỹ, cầu kỳ thường thấy trong phủ, cánh phượng trên chiếc khăn tay này mang một vẻ đẹp mộc mạc, gần gũi nhưng lại vô cùng tinh tế, toát lên một sức sống mạnh mẽ đầy tự do.

"Ôi, thật là tinh xảo quá đỗi!" Hương thốt lên đôi mắt nàng ánh lên vẻ kinh ngạc đầy thích thú hiếm có. "Linh, em nhìn xem, từng đường kim mũi chỉ đều sống động như thật vậy á. Nhìn cánh phượng này, chị dường như cảm thấy nó đang vỗ cánh giữa trời xanh vậy."

Linh cũng chăm chú nhìn theo. "Dạ đúng vậy thưa tiểu thư. Con phượng này trông khác hẳn những con phượng thêu trên các bức bình phong hay y phục của người. Nó... nó có hồn hơn."

"Có hồn hơn?" Thanh Hương lặp lại, ánh mắt nàng vẫn dán chặt vào cánh phượng. "Em nói đúng. Nó không phải là một con phượng hoàng uy nghi, rực rỡ thường thấy, mà chỉ là một cánh phượng nhỏ bé, đơn giản, dù không còn uy nghi như cái cách người đời hay ví cho ấy vậy mà vẫn giữ được sự cốt cách thanh cao vốn có."

"Dạ, tiểu thư nhìn xem, sợi chỉ dùng để thêu cánh phượng này cũng thật đặc biệt. Nó không bóng bẩy như lụa thường, mà lại có vẻ mộc mạc, gần gũi hơn." Linh chỉ vào những đường chỉ thêu tỉ mỉ. "Chắc người thêu phải là một nghệ nhân có tay nghề rất cao, nhưng lại không phải người trong cung hay những xưởng thêu lớn danh tiếng."

Thanh Hương gật đầu, lòng nàng dấy lên một sự tò mò mạnh mẽ về người thợ thêu bí ẩn này. "Em nói đúng. Tay nghề này, không phải ai cũng có được. Ta chưa từng thấy một cánh phượng nào lại khiến ta cảm động đến vậy. Người thợ này hẳn phải có một tâm hồn rất khác vì trong hoàng cung ta đã từng nhìn qua vô số nét thêu của những người thợ rồi."

Nàng mân mê cánh phượng trong tay, cảm nhận sự mềm mại của nó. "Ta tự hỏi, người đó là ai? Sống ở đâu? Hẳn là một người sống tự do tự tại, được rong ruổi khắp nơi để tìm cảm hứng, khác hẳn với cuộc sống của ta." Nàng khẽ thở dài, trong lòng vừa ngưỡng mộ vừa chạnh lòng.

Linh thấy tiểu thư có vẻ thích thú, liền hỏi: "Tiểu thư có muốn em sai người đi hỏi thăm xem ai là chủ nhân của cánh phượng này không ạ? Biết đâu lại là một nghệ nhân nổi tiếng nào đó ở kinh thành."

Thanh Hương lắc đầu nhẹ. "Không cần. Cứ để nó ở đây. Dù sao nó cũng chỉ là một vật nhỏ, và ta cũng không tiện hỏi thăm lung tung. Hơn nữa..." Nàng khẽ dừng lại, ánh mắt nhìn ra ngoài bầu trời xanh ngắt, "có lẽ, sự bí ẩn này lại khiến nó trở nên đặc biệt hơn. Cánh phượng này... như một món quà vô tình của số phận vậy. Ta sẽ giữ nó."

Nàng cẩn thận đặt cánh phượng vào một chiếc hộp gỗ mun trạm trổ tinh xảo, cất giữ trong ngăn tủ đầu giường, như một báu vật riêng tư. Nàng biết, cánh phượng này không chỉ là một vật kỷ niệm đẹp, mà còn là một sợi dây vô hình, kết nối nàng với một thế giới bên ngoài lồng son, một thế giới mà nàng hằng khao khát được chạm tới.

Vào buổi chiều cùng ngày, khi ánh hoàng hôn ngả bóng trên những mái ngói rêu phong, phủ Thượng Thư lại có một vị khách đặc biệt. Đó là thầy thuốc Trần Thiên An, một lão thầy thuốc đã ngoài sáu mươi, râu tóc bạc phơ, ánh mắt tinh anh nhưng chất chứa sự u hoài của người từng chứng kiến nhiều thăng trầm. Ông không chỉ tinh thông y lý đông y mà còn nổi tiếng gần xa về khả năng bói số, xem quẻ, và am hiểu thiên văn toán học. Gia đình Nguyễn Thượng Thư rất tin tưởng ông, bởi ông là người duy nhất đã theo dõi bệnh tình của Thanh Hương từ khi nàng còn nhỏ.

Phu nhân Nguyễn đích thân ra đón, vẻ mặt đầy lo lắng. "Mời thầy An vào. Con bé Hương lại có vẻ mệt mỏi hơn rồi, thi thoảng còn ho ra máu nhẹ. Xin thầy xem mạch cho nó."

Thầy An gật đầu, theo phu nhân vào phòng của Thanh Hương. Nàng đang ngồi bên cửa sổ, ánh mắt vô định nhìn ra ngoài. Vừa thấy thầy, nàng khẽ cúi chào, gương mặt nàng trắng bệch, đôi môi tím tái, yếu ớt hơn hẳn ngày thường.

Thầy An trầm ngâm đặt ba ngón tay lên cổ tay Hương, nhắm mắt lắng nghe từng nhịp mạch đập yếu ớt của nàng. Ông giữ nguyên tư thế thật lâu, dường như không chỉ bắt mạch mà còn đang cảm nhận cả luồng khí vận quanh người nàng. Phu nhân và Linh đứng cạnh đó, nín thở chờ đợi.

Một lúc lâu sau, thầy An mới từ từ mở mắt. Ông khẽ thở dài, lắc đầu một cách khó nhận ra. "Mạch tượng tiểu thư vẫn như cũ, khí huyết hư nhược, phổi âm hư tổn. Thuốc thang vẫn nên duy trì đều đặn, nhưng..." Ông ngừng lại, ánh mắt thoáng nhìn sang phu nhân rồi quay lại nhìn thẳng vào đôi mắt vô hồn của Hương. "Bệnh này, gốc rễ không chỉ nằm ở thân thể."

Phu nhân Nguyễn nóng ruột hỏi: "Thầy An, ý thầy là sao? Có phải căn bệnh này là..."

Thầy An đưa tay ngăn lại, ánh mắt ông lộ vẻ thấu hiểu và xót xa. Ông nhìn Hương, giọng nói trở nên trầm hơn, như đang nói riêng với nàng. "Tiểu thư... trong lòng người có những nỗi ưu tư, muộn phiền đã ăn sâu vào cốt tủy. Tâm bệnh nặng hơn thân bệnh, khiến khí vận bị trì trệ, sức sống hao mòn."

"Số mệnh của tiểu thư... là một mệnh cách đặc biệt." Thầy An nhấp một ngụm trà nóng do Linh dâng. "Thiên cơ bất khả lộ, nhưng... số người vốn dĩ là vô thường nhưng lại bị trói buộc. Một người như tiểu thư, tâm hồn lại khao khát điều tự do, cao vời. Sự giằng xé giữa ước vọng và hiện thực này đang ngày đêm gặm nhấm sinh khí của người."

Hương khẽ giật mình, đôi mắt nàng mở lớn nhìn thầy. Chưa ai từng nói với nàng những điều như vậy. Tất cả đều chỉ nói về bệnh tật thể xác, về việc phải an phận.

Thầy An tiếp lời, giọng đầy ẩn ý: "Cái thân người này, dù là kim chi ngọc diệp hay cỏ cây hoa lá, đều có một thọ mệnh nhất định. Khi tâm can không được an vui, sợi dây sinh mệnh ấy càng trở nên mỏng manh. Sống mà không được sống là chính mình, ấy là một nỗi khổ tâm lớn nhất. Tiểu thư à, xin người hãy trân trọng từng khoảnh khắc, hãy tìm thấy niềm vui trong chính bản thân mình, đừng để những gông cùm vô hình trói buộc mãi."

Ông hướng ánh mắt tới nàng cùng một tiếng thở dài đằng đẵng. Riêng Thanh Hương, nàng cảm thấy như có một luồng điện chạy qua người. Thầy An không chỉ là thầy thuốc, mà còn là người duy nhất nhìn thấu tâm hồn nàng, nhìn thấu nỗi khổ tâm mà nàng vẫn giấu kín. Lời của thầy như một lời cảnh báo, nhưng cũng như một sự giải thoát, cho phép nàng đối mặt với sự thật phũ phàng về số phận mong manh của mình.